Groby żołnierzy AK w Popiszkach

Na cmentarzu obok drogi do Popiszek, tuż przy ogrodzeniu, znajdują się dwa groby (urządzone i poświęcone w 1993 r.) żołnierzy 6. Brygady Armii Krajowej, poległych 13 X 1943 r. w potyczce z oddziałem łotewskim .

Oddział partyzancki Piotra Motylewicza „Szczepcia” (z którego w grudniu 1943 roku powstała 6 Brygada AK) wpadł 17 października 1943 roku, obok Popiszek, w zasadzkę przygotowaną przez oddział łotewski . Łotysze stracili 4 zabitych i kilku rannych. Rozproszony polski oddział partyzancki wycofał się do bazy. W czasie tej walki poległo dwóch żołnierzy Armii Krajowej. Jednym z nich jest Kazimierz Doroszewski  ps. Lipniak, młody chłopak, który pochodził ze wsi Lipniaki obok Połukni. Wg. J. Surwiły, „dzięki panu Sawickiemu (Teodor Sawicki „Otto”, żołnierz 6 Samodzielnej Brygady Dyspozycyjnej mjra „Konara”) zostały ustalone dane dwóch partyzantów z oddziału por. „Tońki”, którzy polegli 17 października 1943 r. i spoczywali pod bezimiennym krzyżem na cmentarzu w Popiszkach. We wspólnej mogile leżą Kazimierz Doroszewski ps. „Lipniak” i nieznany żołnierz ps.”Hardy”[1].

Te same dane podaje Witold Zaborowski „Saper” (plut. Harc. Dziel. „D” garnizonu Wilno w „Pamiętniku Okręgu Wileńskiego AK”), na liście poległych w walce o wolność i niepodległość Wileńszczyzny w latach 1939-1945 figuruje żołnierz „Hardy” z 6 Br., poległ 13.10.1943 r. w Popiszkach, pochowany w Popiszkach[2]

Z Popiszkami jest też związane inne wydarzenie: „W grudniu 1944 r. oddział Czesława Czeszumskiego „Edka” uwolnił w Popiszkach koło Wilna około 200 osób, w większości Polaków, zatrzymanych przez milicję i przeznaczonych do wywózki w głąb ZSRR[3].

[1] Surwiło J., Rachunki nie zamknięte, Wilno, Magazyn Wileński, 1992, str. 297

[2] Pamiętnik Okręgu Wileńskiego AK, Nr 38, 2008 r. Światowy Związek Żołnierzy AK, Bydgoszcz, str. 4

[3] Kurier Wileński, 1 03 2016, J. Wołkonowski: Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych – ważne święto,  str. 5