Grób uczestnika powstania styczniowego ks. Stanisława Iszory

ks. Stanisław Iszora (ur. 12 kwietnia 1838 w Cesarce, zm. 3 czerwca 1863 w Wilnie) – ksiądz katolicki, pierwsza ofiara terroru Michaiła Murawiowa na Litwie. Syn Stanisława, dziedzica majątku Cesarka pod Wiłkomierzem, i Marii Szantyr. Gimnazjum ukończył w Wilnie i wstąpił do Petersburskiej Akademii Duchownej, przeniesionej tam z Wilna w 1842 r. Był to jedyny na terenie zaboru rosyjskiego zakład kształcący duchownych rzymskokatolickich. Po wyświęceniu został w 1861 r. wikarym w parafii Żołudek w powiecie lidzkim. Brał udział w pracach spiskowych. Gdy 8 lutego przybyła do wsi partia powstańcza Ludwika Narbutta, odczytał z ambony Manifest Rządu Narodowego, zachęcając do udziału w powstaniu, na co nie miał zgody nieobecnego proboszcza. Następnie, według jednej wersji zdarzeń, odszedł z tą partią jako jej kapelan, według drugiej, bardziej prawdopodobnej, w obawie przed represjami wyjechał do Wielkopolski. Na wieść o tym, że w wyniku denuncjacji przez kilku parafian został aresztowany proboszcz, Iszora oddał się 18 lutego w ręce policji w Lidzie i został osadzony w więzieniu w Wilnie. Sprawa procesu nie jest jasna. Najprawdopodobniej był sądzony dwukrotnie: w pierwszym procesie został skazany na 5 lat katorgi, mimo amnestii przewidzianej dla tych, którzy dobrowolnie oddali się w ręce władz. W w drugim, odbytym już po mianowaniu Murawiowa generał-gubernatorem Litwy (1 maja 1863 r.), w wyniku wniesionej przez gubernatora rewizji sąd wojskowy skazał Iszorę na śmierć przez rozstrzelanie. Murawiow zatwierdził wyrok 28 maja, w dwa dni po swoim przyjeździe do Wilna. Wyrok wykonano 3 czerwca 1863. Murawiow tak pisze o tym w swoich pamiętnikach: „Pragnąc dowieść Polakom, że rząd ich się nie obawia, zająłem się niezwłocznie rozpatrzeniem wyroków na ważniejszych przestępców… Zacząłem od księży, jako głównych działaczy buntu; w ciągu tygodnia rozstrzelano dwóch księży” (drugim księdzem, straconym w Wilnie kilka dni później był Rajmund Ziemacki). Po egzekucji, która odbyła się publicznie na placu Łukiskim w Wilnie, zwłoki Iszory zakopano na miejscu kaźni, jednak nocą mieszkańcy Wilna potajemnie wygrzebali ciało i pochowali je potajemnie. Poświęcona pamięci ks. Iszory tablica została umieszczona 4 czerwca 1933 r. w kościele św. Jakuba w Wilnie. Nie ma pewności, gdzie spoczął ksiądz Iszora. Przez lata sądzono, że na Górze Zamkowej, jednak w roku 2017 dokonano odsłonięcia mogiły zbiorowej powstańców na zboczu góry. Wydobyto szczątki dwudziestu osób, w tym Wincentego Kalinowskiego i Zygmunta Sierakowskiego. Litewskim antropologom i genetykom udało się zidentyfikować szczątki wszystkich ekshumowanych, w zgodniej opinii nie ma wśród nich szczątków ks. Iszory. Według jednej z teorii szczątki księdza pochowano na Górze Trzykrzyskiej,  a wedle jeszcze jednej wersji – prochy ks. Stanisława Iszory spoczęły na cmentarzu przy kościele Piotra i Pawła w Wilnie.