Grób powstańca styczniowego Saturnina Jakubowskiego w Nowomieściu

Jakubowski Saturnin (1836–1918), lekarz, powstaniec 1863 r., dyrektor szkoły rolniczej w Czernichowie. Ur. 17.03.1836 r. w Drosejkanach, zaścianku laudańskim koło Poniewieża, w zubożałej rodzinie szlacheckiej. W Wilnie ukończył kolegium szlacheckie, potem studiował medycynę na uniwersytecie w Moskwie, gdzie się doktoryzował w r. 1862. W powstaniu 1863/4 był naczelnikiem pow. poniewieskiego i dowodził przez pewien czas własnym oddziałem. Walczył również w składzie oddziałów Sierakowskiego i Dłuskiego-Jabłonowskiego. Ranny i wzięty do niewoli 7 V pod Medejkami-Birżami, skazany został na 6 lat katorgi, potem na osiedlenie w Usoli pod Irkuckiem, gdzie przebywał łącznie 15 lat, zdobywając sobie wielkie uznanie, jako lekarz, i pewien majątek. Amnestionowany, osiadł w r. 1877 w Galicji, nabył Kirlikówkę pod Bochnią i przekształcił ją w punkt oparcia dla Sybiraków. W l. 1885–1888 pełnił obowiązki dyrektora krajowej średniej szkoły rolniczej w Czernichowie. Po odejściu z Czernichowa przez kilka lat gospodarował w Kirlikówce, potem wrócił do Rosji i przeszło 15 lat spędził jako lekarz w Turkiestanie, pozostawiając dzieci na studiach w Galicji. Ostatnie lata życia spędził w rodzinnych Drosejkanach. Zmarł 6 I 1918 r.[1] Żona Anna zmarła w 1922 r., była nauczycielką w polskim gimnazjum w Poniewieżu.

Opis obiektu: płyta granitowa w kształcie prostokąta (1,08×0,37×0,50 m), w 1997 r. gmina Nowomieście w Poniewieżu  (Naujamiesčio seniūnija) dokonała rekonstrukcji grobu: zmieniła ogrodzenie, miejsce pochówku wybrukowała.

[1] http://www.ipsb.nina.gov.pl/index.php/a/saturnin-jakubowski

Inskrypcja

Sł PD SATURNIN JAKUBOWSKI uczest. powst. 1863 r. ur. 1836 r. Zm. 1917 r. Niósł życie w ofierze dla kraju ANNA JAKUBOWSKA naucz. polsk. gimnaz. w Poniewieżu zm. 1922 r. ukochała młodzież i był [a] niezmordowana w pracy nad jej wychowaniem /  Czesć Ich pamięci /